Lãnh đạo Cục Đăng kiểm Việt Nam nói gì về đề xuất cấm xe khách giường nằm?

Trước hết, ông An đồng tình với đề xuất cấm xe khách giường. Tuy nhiên theo ông An việc này phải có lộ trình cụ thể, phải thực hiện một cách có khoa học và phù hợp với thực tiễn để tránh gây bức xúc cho người dân, tránh gây thiệt hại cho các doanh nghiệp vận tải.

Vì sao cần hạn chế, cấm?

Theo ông An, xe khách giường nằm không phải là loại hình phổ biến trên thế giới. Tuy nhiên, tại Việt Nam hiện có 15.283 xe loại này đang lưu hành, chiếm gần 10% trong tổng số hơn 157.000 xe khách. Ngoài Việt Nam, chỉ một số nước như Lào, Campuchia, Ấn Độ, Mỹ, Brazil, Mexico và một số quốc gia châu Âu còn sử dụng.

“Loại hình vận tải này được du nhập vào Việt Nam từ Trung Quốc, ban đầu chúng ta nhập khẩu 76 chiếc. Tuy nhiên ở Trung Quốc (quốc gia từng sản xuất xe giường nằm từ năm 1988) đã cấm hoàn toàn loại phương tiện này từ nhiều năm trước”, ông An chia sẻ.

Về nguyên nhân tai nạn liên quan đến xe khách giường nằm, ông An cho biết, phần lớn do lỗi của lái xe như chạy quá tốc độ, lấn làn, buồn ngủ... Tuy nhiên, bản thân thiết kế xe giường nằm, đặc biệt là xe giường nằm 2 tầng cũng tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn rất lớn.

Lãnh đạo Cục Đăng kiểm phân tích, khi trọng tâm xe bị nâng lên cao sẽ khiến phương tiện dễ mất ổn định, làm tăng nguy cơ lật xe. Ngoài ra, khi xảy ra va chạm, các cấu kiện như thanh giằng, cột chống giường nằm có thể trở thành vật gây thương tích nặng cho hành khách.

Một vấn đề khác mà lãnh đạo Cục Đăng kiểm nói tới đó là tư thế nằm sẽ khiến hành khách khó thắt dây an toàn, hoặc không thắt dây an toàn khi ngủ.

“Nếu xe gặp sự cố, khả năng bị văng, đập mạnh vào các cấu trúc bên trong xe là rất lớn. Khi hành khách lên tầng 2, trọng tâm xe bị nâng cao, đặc biệt khi xe di chuyển trên các cung đường đèo dốc, quanh co hoặc khi xe di chuyển với tốc độ cao thì xe rất dễ bị lật”, ông An nói.

Ông cũng nhắc lại vụ tai nạn nghiêm trọng tại Sa Pa (Lào Cai) xảy ra cách đây 11 năm, khiến 14 người tử vong.

“Thời điểm đó, xe chạy quá tốc độ, mất lái và lao xuống vực. Từ hiện trường vụ tai nạn, có thể thấy rõ cần hạn chế xe giường nằm lưu thông trên các cung đường nguy hiểm”, ông Nguyễn Tô An nói.

Cần lộ trình, không thể cấm đột ngột

Liên quan đến đề xuất cấm xe khách giường nằm của một số doanh nghiệp vận tải, ông Nguyễn Tô An cho rằng việc này là cần thiết, nhưng không thể thực hiện ngay lập tức. Theo ông, cần có lộ trình cụ thể, hợp lý và phù hợp thực tiễn để tránh gây bức xúc cho người dân và thiệt hại không đáng có cho các doanh nghiệp.

Ông An đề xuất ba bước để tiến tới loại bỏ phương tiện này: Thứ nhất là dừng sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu và cải tạo xe giường nằm; thứ hai là dừng đăng ký xe mới; cuối cùng là dừng hoàn toàn việc lưu hành.

“Tổng thời gian cần thiết để thực hiện quá trình này là ít nhất 5 năm. Trung Quốc từng mất 7 năm để làm việc này”, lãnh đạo Cục Đăng kiểm Việt Nam chia sẻ.

Hành khách nằm trong một chiếc xe khách giường nằm (Ảnh: YHR TV).

Lãnh đạo Cục Đăng kiểm Việt Nam cho biết, hiện nay xe khách giường nằm tại Việt Nam được sản xuất theo nhiều hình thức như lắp ráp từ phụ tùng rời, cải tạo từ xe khách đã qua sử dụng hoặc từ xe hoàn chỉnh.

Theo thống kê của Cục Đăng kiểm, đã có 15.057 xe được sản xuất trong nước và 1.575 xe được cải tạo thành xe giường nằm.

Dù vậy, ông Nguyễn Tô An cho rằng cần nghiên cứu toàn diện hơn về loại hình phương tiện này, bao gồm cả việc sản xuất, vận hành, đăng kiểm và sử dụng. Xe giường nằm dù đạt chuẩn kỹ thuật, nhưng nếu không được vận hành đúng cách như chở hàng hóa không hợp lý, bố trí hành khách sai quy định thì vẫn tiềm ẩn nguy cơ cao.

Đặc biệt, trong các tình huống vào cua gấp, phanh đột ngột hoặc di chuyển với tốc độ cao, nguy cơ lật xe và tai nạn nghiêm trọng sẽ luôn hiện hữu.

Siết chặt đăng kiểm, nâng cao ý thức lái xe

Ông An cho biết, trong thời gian tới Cục Đăng kiểm sẽ rà soát lại toàn bộ các quy trình, quy chuẩn kỹ thuật liên quan đến việc kiểm tra, thử nghiệm và chứng nhận đối với xe khách giường nằm. Mục tiêu là đảm bảo các tiêu chí an toàn được nâng cao, hạn chế thấp nhất các nguy cơ có thể xảy ra cho hành khách và xã hội.

Tuy nhiên, ông An cũng nhấn mạnh rằng kỹ thuật và thiết kế chỉ là một phần. Ý thức của tài xế và đơn vị vận tải mới là yếu tố then chốt. Tình trạng phóng nhanh, vượt ẩu, tranh giành khách, vi phạm quy định giao thông… đặc biệt với xe giường nằm là cực kỳ nguy hiểm. Khi xảy ra tai nạn, hậu quả thường rất nặng nề vì xe chở nhiều người và hành khách ở tư thế dễ bị tổn thương.

“Việc giữ an toàn cho hành khách phải được đặt lên hàng đầu. Đây là sinh mạng con người, không thể coi nhẹ”, ông An nhấn mạnh.

Từ những phân tích trên, có thể thấy rằng xe khách giường nằm, đặc biệt là loại 2 tầng, đang đối mặt với nhiều vấn đề nghiêm trọng về an toàn kỹ thuật và vận hành.

Trong bối cảnh nhu cầu đi lại bằng loại hình này vẫn còn lớn, một lộ trình phù hợp, có cơ sở khoa học và sát thực tiễn là điều cần thiết. Cấm đột ngột không phải là giải pháp tối ưu, nhưng để giảm thiểu tai nạn và bảo vệ tính mạng người dân, việc siết chặt quản lý là không thể chậm trễ.

 Nguồn: dantri.com.vn